Türkiye’nin önemli endüstri bitkilerinden şeker pancarı üretiminde büyük verim kayıplarına yol açabilen kök çürüklüğü hastalığı için geliştirilen bakteri tedavisiyle tarlalardaki tarımsal ilaç kirliliğinin de önüne geçilecek.
Konya Gıda ve Tarım Üniversitesinde (KGTÜ), Selçuk Üniversitesi (SÜ) ile yürütülen çalışma kapsamında bulunan tedavi yöntemi, laboratuvar çalışmalarıyla birlikte, farklı arazilerde ve koşullarda 7 yıldır yürütülen denemelerin ardından ortaya çıktı.
Yöntem geliştirilirken SÜ Tarım ve İklim Değişiklikleri Uygulama ve Araştırma Merkezinin hastalıklara, zararlılara, kuraklığa karşı biyolojik mücadelede kullanılan 20 bin çeşit bakteri koleksiyonundan faydalanıldı.
KGTÜ Tohum ve Bitki Sağlığı Kliniği’nde tamamlanan çalışmaların ardından ortaya çıkan ürün, çiftçilerle buluşturulmaya hazır hale geldi.
“Daha çevre dostu ve geleceğe yönelik bir yöntem bulmak gerekiyordu”
SÜ Tarım ve İklim Değişiklikleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kubilay Kurtuluş Baştaş, AA muhabirine, uzun yıllardır bitki, çevre ve insan sağlığına yönelik çalışma yürüttüklerini söyledi.
Türkiye’nin farklı noktalarından, değişik alanlardan ve topraklardan binlerce bakteri izole ettiklerini anlatan Baştaş, bunları laboratuvar ve arazi ortamında daha da geliştirdiklerini dile getirdi.
Hastalığın bir tedavi yöntemi olduğundan bahsetmenin artık mümkün olduğunu belirten Baştaş, “Bu hastalık için belirli bir ilacımız yok maalesef. Kullanılabilen kimyasallar, çevre ve insan sağlığı açısından zararlı olmasının yanı sıra kayda değer de bir başarı sağlamıyorlardı. Daha çevre dostu ve geleceğe yönelik bir yöntem bulmak gerekiyordu. Bu yüzden faydalı bakterilerle çalışarak bu tedaviyi geliştirdik.” ifadelerini kullandı.
“Ülkemiz, belki de dünya için önemli sonuçlar elde ettiğimizi düşünüyoruz”
Baştaş, hastalığın üretici ve milli servet kayıpları açısından çok önemli bir sorun olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:
“Pancarda kök çürüklüğü hastalığı, erken dönemde bitkilere bulaştığında, tarladan ürün alamazsınız. Pancarın yumru kısmını oluşmadan bile çürütebilir. Oluştuktan sonra iç dokuları, tamamen siyahlaşma, kuruma, ölüm aşamasına getirebilir. Verdiği en az zararı söylemem gerekirse polar değerini çok ciddi oranda düşürür. Bu, yetiştiricilik ve üretilen şekerin kalitesi açısından çok kötü bir sorundur.”
Hastalıkla mücadelede yüzde 90’a varan başarı yakaladıklarını vurgulayan Baştaş, “Hastalığı, bazen biz kendi elimizle bitkiye verdik. Onlarda bile büyük başarı sağladık. Ülkemiz, belki de dünya için önemli sonuçlar elde ettiğimizi düşünüyoruz. Etkilerini azaltmak için kullanılan ilaçların bile çok başarılı olamadığı bir hastalığı, topraktan elde ettiğimiz, faydalı bakterilerle tedavi ettik. Büyük bir başarı sağladık.” diye konuştu.
KGTÜ Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Mehmet Kılıç da Avrupa Birliği’nin, tarım ilaçlarının 2030’da yüzde 50’sini, 2050’ye kadar da yüzde 90’ını yasaklama kararı aldığını kaydetti.
Alternatif doğal yönteme gelecekte ihtiyaç olacağını belirten Kılıç, “Bu noktada yine doğadan gelen faydalı bakteriler çözüm sunuyor. Pancar da güzel sonuçlar aldık. Başka ürünlerde de araştırmalarımız sürüyor.” dedi.
